Inhoudsopgave
Het jaar 2020 is voor velen een dramatisch jaar geweest. De oorzaak daarvoor mag duidelijk zijn. Op het gebied van de mobiliteit is duidelijk te zien welke klappen het coronazwaard uitgedeeld heeft. Er werd maar liefst 1,4 miljard liter minder brandstof getankt dan in 2019, zo concludeerde de BOVAG na het analyseren van de cijfers van het CBS. Dit licht al een tipje van de sluier op over het onderwerp van dit blog. Corona (en met name de maatregelen die door de overheid opgesteld zijn) heeft de autobranche een nekslag gegeven. Kijken we terug op de verkoopcijfers van 2020, dan kunnen we eigenlijk maar één winnaar aanwijzen en dat is… de elektrische auto.
De auto-industrie heeft een rampjaar achter de rug
De verkoopcijfers van auto’s in Europa zijn in 2020 flink afgenomen. Waar voorspeld werd dat de nieuwe emissienormen zouden zorgen voor paniek binnen de autobranche, veegde corona die zorgen van tafel. De onzekere economische tijden zorgden ervoor dat de consument de aanschaf van een nieuwe auto uitstelde; thuiswerkers hadden geen auto meer nodig én de showrooms moesten een gedeelte van het jaar gesloten blijven. Dat zorgde al voor problemen in Nederland, maar in andere landen, waaronder België heeft de klant de deuren van de autodealer vaker dicht dan open zien staan in 2020.
De uiteindelijke score in Nederland laat zien hoe groot de klap nu precies geweest is. In 2020 werden in totaal 356.051 auto’s verkocht. Dit is maar liefst 20% minder dan het totaal aantal verkochte auto’s in 2019. In Duitsland nam het aantal verkochte auto’s overigens met maar liefst 30% af. Op Europees niveau bleek vooral april een rampmaand; in heel Europa werden in april 2020 slechts 292.000 auto’s verkocht, wat een absoluut dieptepunt is.
Importeurs van nieuwe personenauto’s zagen in Nederland hun omzet met ruim 40% dalen. Bedrijven die actief waren met handel in auto-onderdelen zagen een minus 28% over hele jaar 2020. De gemiddelde ruithersteller zag zelfs een daling van 37%, met name vanwege het lagere aantal auto’s op de weg. Toch is dat geen sluitende verklaring; prijsvechter Autoglas Concurrent, de grootste ruitvervanger in Nederland, zag namelijk géén afname in de omzet in het afgelopen jaar.
Een kleine nuance; de structurele problemen bij de Duitsers waren er al langer
Er moet een kanttekening gemaakt worden bij de ‘nekslag door de coronamaatregelen’ die met regelmaat het internetnieuws gehaald heeft. Vrij van smet is de auto-industrie zelf namelijk helemaal niet. Al voordat de coronapandemie het daglicht zag, concludeerde consultant Ferdinand Dudenhöffer dat er structurele problemen zijn bij de Duitse autobouwers. Problemen die veel groter waren dan in eerste instantie het geval leek. Die structurele problemen zorgden ervoor dat de autofabrikanten direct rode cijfers zagen op het moment dat de verkopen stokten. Sterker nog, gerekend in gemiddelden ging de standaardauto direct de rode cijfers in per verkocht model.
Volkswagen maakte een gemiddeld verlies van meer dan € 400 per auto, Audi € 550 en Seat een slordige € 1400. BMW scoorde ook direct slecht met een verlies van meer dan € 1100 per auto. En Ford mocht ook de tranen drogen bij elke auto die van de band kwam; een rode € 1100 per auto.
De Duitse autofabrikanten stonden er al slecht voor op het moment dat de crisis begon. Dat juist de Duitse auto-industrie ongenadig hard geraakt is en direct snakte naar staatssteun, is daarmee verre van verrassend te noemen. Ter vergelijking; PSA-Opel, met een Frans hoofdkantoor, zag een winst van € 707 per auto waar de oosterburen direct de rode cijfers in de boeken mochten noteren wanneer een model de fabriek verliet.
Hoe ging het met de elektrische auto en die 10%-doelstelling?
De doelstelling van de Nederlandse overheid was om minstens 10% marktaandeel te behalen voor de elektrische auto in 2020. Daarom werd er besloten dat particulieren vanaf 1 juli 2020 € 4000 subsidie konden krijgen op de aanschaf van een nieuwe elektrische auto, op voorwaarde dat deze aan de eisen zou voldoen. Halverwege 2020 werd al voorspeld dat de doelstelling gehaald zou worden, maar dat leek op dat moment vooral te danken aan de afname van de verkoop van auto’s met een verbrandingsmotor. Niet echt een reden om te juichen dus.
Voorstanders van elektrisch rijden kregen eind 2020 echter alsnog een reden om te juichen. De doelstelling van 10% kon namelijk het raam uit; het verkoopaandeel van de elektrische auto in 2020 raakte de 20%. De EV bleek niet alleen relatief gezien de grote winnaar, ook in absolute cijfers steeg het met kop en schouders boven de verbrandingsbroeders uit.
In 2020 werden maar liefst 70.000 nieuwe elektrische auto’s verkocht in Nederland. Dat betekent een marktaandeel van bijna 20% (19,7%) en een toename van 8.500 exemplaren ten opzichte van het vorige jaar.
Lees ook: Einde rit voor Ford Mondeo
De hamvraag; blijft die stijging doorzetten voor de EV?
Het eerste kwartaal van 2021 is voorlopig weinig rooskleurig gebleken. Verlenging van de maatregelen, een avondklok en nog altijd geen economische verbetering, waarmee ook de auto-industrie voorlopig op de kont blijft liggen. Ironisch genoeg is het opnieuw Duitsland waar de problemen groot zijn. Naar schatting loopt de complete auto-industrie ruim 55 miljard aan omzet mis (volgens consultatiebureau AlixPartners) omdat er een tekort is aan chips en accu’s en vooral voor de Duitse autofabrikanten zorgt dit voor kopzorgen.
Er is een veel grotere vraag naar de chips en accu’s en de fabrikanten hebben computerfabrikanten en gadget-ontwikkelaars voorrang gegeven op de auto-industrie, waar vaak veel lagere marges aangehouden worden. Volkswagen heeft dit overigens wél aan zien komen en liet een accufabriek bouwen in Salzgitter én werkt samen met Northvolt (Zweden). Op dit moment dekt dat de vraag echter niet, waardoor het aantal backorders op blijft lopen en halve modellen in de Volkswagenfabrieken blijven staan. Seat, Spaanse dochter, heeft de Spaanse overheid al gevraagd om het bouwen van een accufabriek te bespoedigen om dezelfde problemen te voorkomen, maar de kans is klein dat dit op tijd gerealiseerd kan worden.
Daarmee kunnen we met gemak stellen dat 2021 een bijzonder spannend en interessant jaar kan worden. Dreigende uitstootboetes, Tesla en Volkswagen die de strijd met elkaar aangaan, subsidies en bevordering van het elektrisch rijden met tegelijkertijd problemen met grootschalige levering van elektrische modellen en geen enkele manier om straks alle elektrische auto’s op groene energie te laten rijden, omdat de groene waterstoftechnologie (momenteel de meest haalbare oplossing volgens velen) simpelweg nog niet geschikt is voor massaproductie. Daarmee wordt dit opnieuw een jaar met veel mogelijkheden en uitdagingen voor de elektrische auto, wat wij met hooggespannen verwachtingen zullen volgen.
Lees ook: 5 redenen om NU over te stappen op elektrisch rijden
